Inteligencja kota i szkolenie

Inteligencja kota domowego to bardziej zdolność przystosowywania się do zmieniających się czynników i obracania ich na swoją korzyść. To od niej to prawdopodobnie zależy efekt szkolenia. Inteligencja to oczywiście bardzo skomplikowana kwestia, jeśli chodzi o wszystkie stworzenia. Zdolność czy chęć psów do reakcji na instrukcje tresera jest przeważnie przedstawiana jako dowód ich mądrości.

Te, które nauczyliśmy, by nam służyły jako pies-przewodnik dla niepełnosprawnego czy pies wykrywający narkotyki, zostały zaklasyfikowane jako inteligentne. Te nie szkolone są również inteligentne lecz nigdy nie wymagano od nich wykonywania zadań. Czy psy myśliwskie, które potrafią tropić zwierzynę, są inteligeligentniejsze od chartów, które potrafią tę zwierzynę dogonić i upolować? Trudno określić i jednoznacznie wskazać wysokość, rodzaj inteligencji i podatność na szkolenie.

Z historycznego punktu widzenia, związek człowieka z kotem nie był tak silny i nie obfitował w tak doskonałe przykłady współpracy, jak związek człowieka z psem. Nie musieliśmy uczyć kotów jak polować na gryzonie, wystarczyło jedynie pozostawić je samym sobie, by uporały się ze szkodnikami. Nie można więc przyjąć jednakowej miary dla zachowań psów i kotów.

Oczywiście znamy historie o wspaniałych kocich osobnikach, które potrafią otwierać drzwi, załatwiać potrzeby w toalecie, przynosić przedmioty, słuchać komend i generalnie zachowywać się tak, jakby miały telepatyczny kontakt z opiekunem. Być może inteligencja byłaby lepiej zdefiniowana jako zdolność do komunikacji nie tylko w obrębie własnego gatunku, ale także do nawiązywania kontaktu z innymi gatunkami, w tym z człowiekiem, a kot na pewno to potrafi. Jeżeli rozmiar mózgu ma coś wspólnego z siłą umysłu, to kot stoi na równi z naczelnymi i delfinami, ponieważ, relatywnie do rozmiaru ciała kot ma mózg większy niż wszystkie ssaki.

---

Szkolenie kota! Naucz korzystać z toalety!

Zmierzyć inteligencje

Pomiar kociej inteligencji głównie opiera się na obserwacjach mniej lub bardziej zabawnych anegdotycznych wydarzeń ich opiekunów. Nie został jeszcze opracowany test pozwalający na dokładne zbadanie kociego rozumu. Testy, jakie przeprowadza się na różnych gatunkach zwierząt, nie określają precyzyjnie poziomu ich inteligencji. Ze względu na różne formy komunikowania się zwierząt i różnorodność gatunków, niemożliwe jest stworzenie jednolitego, a nawet podobnego uniwersalnego testu. Dość łatwy sposób komunikowania się małpy z człowiekiem wcale nie świadczy o poziomie inteligencji wyższym od psa czy kota, a jedynie o innym sposobie komunikacji tego gatunku. Źle dostosowane testy często prowadzą do fałszywych wyników i stawiania błędnych wniosków.

Odkryto, że koty potrafią się nauczyć sekwencji reakcji zwrotnych, które pozwalają im na ucieczkę z zamkniętej przestrzeni i potrafią nauczyć tego innych kotów. Takie przekazywanie wiedzy i zdolność jej przejmowania na pewno należałoby nazwać inteligencją.

W innym teście pies i kot, by dostać nagrodę, musiał zapamiętać i wybrać pudełko, na które padało światło. Odkryto, że psy zdołały zapamiętać, które pudełko zostało podświetlone do pięciu minut po zgaszeniu światła, koty podchodziły do takiego pudełka aż do szesnastu godzin po wyłączeniu światła, co w kwestii zapamiętywania uplasowało je w testach wyżej od szympansów i orangutanów.

---

Szkolenie a nagroda

Na podstawie eksperymentu można by przypuszczać, że koty potrafią formułować pojęcia, co byłoby przejawem niezwykłej inteligencji tych zwierząt. W tego typu eksperymentach zwierzęta uczą się metodą prób i błędów, a koty są zdolne zrobić wiele dla nagrody. Ponieważ określone zachowanie jest nagradzane smakołykiem, tak by kot połączył go z konkretnym wydarzeniem, uczy się w ten sposób kojarzyć te dwie reakcje i jest bardziej prawdopodobne, że powtórzy tę czynność w przyszłości.

---

Kojarzenie dźwięków

Nasze koty zjawiają się znikąd na dźwięk otwieranej szafki z ich jedzeniem lub na odgłos miski z jedzeniem stawianej na podłodze. My też kojarzymy dźwięki, głosy, muzykę z wydarzeniami, nawet tymi, które miały miejsce dawno temu. Zaskakujący jest fakt, że to nasz zmysł węchu, chociaż słaby w porównaniu ze zwierzętami, przywołuje bardzo silne skojarzenia z wydarzeniem w naszym życiu. Nie dziwne więc, że koty, z ich doskonałym niemalże zmysłem węchu i doskonałą pamięcią, mogą rozpoznać i skojarzyć zapachy i wydarzenia.

---

Instynkt przetrwania

Tak silnie reakcje są niezbędne zwierzętom do przetrwania w środowisku naturalnym, jako że uczą się one tego, co jest niebezpieczne lub szkodliwe i co jest przyczyną potencjalnego zagrożenia. Reakcje na pewne zdarzenie połączone z pewnym zapachem, dźwiękiem lub widokiem, zostają zapamiętane do momentu, aż nie zostaną skojarzone z czymś innym. Dlatego jeśli przełożymy kocie jedzenie do innej szafki, gdzie drzwiczki wydają inny dźwięk, kot nie przybiegnie po jedzenie.

---

Pierwsze rozpoznanie to zawsze obawa

Z czasem dorastania zwierzęta poznają coraz więcej nowych zdarzeń i sytuacji i wykazują proporcjonalnie mniejszy strach i zainteresowanie zjawiskami nieznanymi, o ile oczywiście nie stanowią one dla nich bezpośredniego zagrożenia. Dlatego kot, który po raz pierwszy w życiu wychodzi do ogrodu, z nieufnością porusza się po terenie czując zagrożenie ze strony każdego obiektu.

---

Koci geniusz?

Jeśli inteligencja jest mierzona zdolnością przystosowania się, to bez wątpienia kot powinien zostać umieszczony na szczycie Listy. Jako gatunek, koty mogą nauczyć się przetrwać w każdym rodzaju środowiska, na pustyni, w dżungli, w klimacie arktycznym, w mieście i to bez względu na to, czy mogą liczyć na ludzką pomoc, czy też nie.

Patrząc na ich styl życia, możemy zobaczyć, że wykazują one wyjątkową zdolność do szybkiego przystosowania się nawet do ekstremalnie trudnych warunków, gdy są do tego zmuszone. Koty także szybko uczą się przez obserwację i skojarzenia. Nawet bardzo młode, obserwują matkę, szybko uczą się i powtarzają czynności.

---

Typowe reakcje kota

Jeżeli kot noszony jest w transporterze do lecznicy weterynaryjnej, na pewno schowa się, zaraz jak go zobaczy, gdyż kojarzyć się on sobie będzie wyłącznie ze stresem, zastrzykiem i niemiłymi zapachami. Preparat przeciwko pchłom w spreju także nie wydaje się najlepszym przyjacielem kota, który zapewne widzi w nim jedynie plujący na niego wyjątkowo nieprzyjemnym zapachem przedmiot, w związku z czym kot szybko skojarzy sobie, że gdy zobaczy ową rzecz, powinien czym prędzej uciekać. Postarajmy się pamiętać, że nasze koty mają doskonałą pamięć i świetnie kojarzą tak zdarzenia, jak i przedmioty i to zarówno te dla nich miłe, jak i niemiłe.

---

Źródło: Wikipedia, DK Find Out

Data: 09/03/2023

---